İşitme Kaybı
Dış alanda ses olarak tanımladığımız tüm titreşimler, dış kulakla temas ettikten sonra iç kulağın uyarılması sonucu, beyine ses mesajı olarak iletilmesiyle oluşur. Ancak, dış kulak, orta kulak ve iç kulakta oluşabilecek hasarlar veya ses titreşimlerinin algılanmasında azalma sonucunda işitme kayıpları yaşanabilir.
İşitme kayıplarında, normal düzeydeki seslere reaksiyon göstermemek, konuşan kişinin sesinden çok dudak hareketlerini izlemek, kulak enfeksiyonlarının çok sık tekrarlanması, televizyon, radyo seslerinin yüksek dinlenmesi, kısık olduğunda algılanmaması, konuşma güçlüğü ve az konuşma isteği, okul yada iş başarısında sorunlar yaşanması gibi belirtiler yer alabilir.
6 farklı işitme kaybı vardır. Birincisi, en çok görülen çeşit olan sensörinöral işitme kaybının nedeni, algılayıcı tüylerin zarar görmesi veya var olmamasından kaynaklanmaktadır. İkinci çeşit işitme kaybında, sesin dış, orta yada iç kulakta sağlıklı algılanamaması veya iletimi etkileyen sorunlar, iletim tipi işitme kaybı olarak adlandırılır. Nöral işitme kayıplarında, işitme sinirlerinin beyine sinyal gönderememesinden kaynaklanmaktadır. Mikst işitme kaybında ise sensörinöral ve iletim sistemi işitme kayıplarının her ikisi de bulunmaktadır. Sentral işitme kaybında, beynin, algılama, konuşma bölümündeki problemler nedeniyle oluşan işitme kaybı bozukluğudur. Fonksiyonel işitme kaybında ise, ağır psikolojik travmaların sonucunda sesler algılanamamakta yada işitme kaybı yaşanmaktadır.
İşitme kayıplarında yaşanabilen risk faktörlerinden en çok bilinenler arasında;, çocukken geçirilen enfeksiyon hastalıkları, çok şiddetli sese maruz kalmak, psikolojik travmaya sebep olabilecek durumlar, ani şok yaşanması, iç, orta ve dış kulak iltihapları, yanlış tedavi ve ilaç kullanımı, kulakların sert cisimlerle karıştırılmasına bağlı olarak kulak zarının patlatılması, kulak kontrollerinin düzenli yapılmaması gibi sebepler sayılabilir.
Çok sık yaşanan kulak enfeksiyonları ve özellikle orta kulakta yaşanan enfeksiyonlar, normal düzeydeki sesleri algılamakta güçlük çekmek ve daha yüksek seslere reaksiyon vermek, sık tekrarlanan kulak ağrıları, gürültülü ortamlarda karşıdakinin konuşmasını algılamakta zorluk yaşamak, kulaklıkla müzik dinlerken yada film izlerken sesin çok yüksek seviyede açılması, genetik faktörler, böbrek yada göz hastalıklarına bağlı oluşabilen işitme kayıpları, sinir sistemi bozuklukları, işitme kaybı belirtileri arasında yer almaktadır.
İşitme kaybıyla ilgili anlaşılabilecek en basit yöntemlerden biri, çocuk yada yetişkin kişinin sese olan tepkilerinin ölçülmesidir. Eğer yüzüne karşı konuşulduğunda anlayabiliyorsa yada sadece yüksek sesle konuşulduğunda tepki veriyorsa işitme kaybı söz konusu olabilir. Şiddetli kulak ağrıları, kulağın içinin sert cisimle karıştırılması sonucu oluşabilen ağrılı durumlarda hemen bir doktora başvurulması gerekmektedir.
Genel muayene sonucunda kulakta görülebilen kir ve benzeri durumlar tespit edilebilir. Belli bölgelere baskı uygulandığında ağrı oluşuyor yada artıyorsa uzman tavsiyesi ile MR yada tomografi çekilebilir. Bunun yanında işitme taraması yapılarak tanı konulmaktadır.
Kulak kirinden oluşabilecek işitme kayıplarında, uzman tarafından kulak kiri yumuşatılarak temizlenir. Dış, orta ve iç kulak iltihapları ilaç tedavileriyle giderilebilir. İç kulakta meydana gelen hasar sonucu işitme kayıplarında işitme cihazları kullanılarak sorun ortadan kaldırılabilir. İleri boyut işitme kayıplarında Korklear implant yöntemi ile, sinir sistemleri uyarılarak, ses sinyallerinin beyine ulaştırılması sağlanabilir.
Kulakları temizlemek yada kaşımak için, sert ve sivri cisimler kesinlikle kulağın içine sokulmamalıdır. Kulaklara su kaçırmamaya özen gösterilmelidir. Kulak içi temizliğinin mutlaka bir uzman tarafından yapılması gerekmektedir. Yüksek sese maruz kalınan mesleklerde kulak koruyucular kullanılmalı, müzik, film ve benzeri sesleri çok yüksek volümde dinlenilmemelidir.